FAQ over Kaliumpermanganaat(KP) en het veilig gebruik ervan!
Voordat je KP gaat gebruiken moet je eigenlijk zorgen dat je per m3 vijverinhoud 60 gram NPC(natriumpercarbonaat) klaar hebt staan en onderstaand gehele verhaal minstens 2 x gelezen.
De 10 geboden voor het gebruik van KP
1 gij zult het volume van uw Koi vijver kennen binnen een 10% marge
2 gij zult de dosering nauwkeurig afwegen
3 gij zult de opgelost KP verdelen over het oppervlak met bijvoorbeeld een gieter
4 gij zult uw biologische filter niet mee behandelen
5 gij zult een hele berg aan NPC of waterstofperoxide op voorraad hebben en klaar hebben staan
6 gij zult nooit een vijver met KP alleen laten
7 gij zult nooit een dosering "gokken"
8 gij zult uw ogen mond en handen beschermen
9 gij zult een noodplan klaar hebben staan/liggen voor als er toch iets mis gaat, voordat u begint
10 gij zult deze pagina enkele malen goed lezen en in gedachten hebben als u gaat behandelen
Voorwoord. (deze zeer goede en informatieve tekst heb ik van een site die ik nu niet meer kan terugvinden op internet)
Doordat er nog veel onduidelijkheid, onbegrip, en onkunde over dit middel heerst, heb ik van tijd tot tijd kriebels gevoeld om een algemene FAQ te schrijven omtrent het juiste gebruik van dit middel.
De achtergrond die hierachter zit is deze :
Op mijn virtuele omzwerving rond de wereld ben ik verschillende stijlen van koi houden tegengekomen.
De Britse stijl; die neigt naar zo "natuurlijk" mogelijk vijveren. Grote vijvers, lage visbezetting, en overbemeten filters. Niet te vergeten; een afkeer van het toevoegen van chemicaliën.
Als je deze stijl ver gevorderd toepast dan kun je 1 vis per 5 kuub houden, nog grotere vijvers, nog grotere filters, en grote temperatuurstabiliteit.
Dat het in leven houden van een vis onder deze omstandigheden weinig kunstgrepen vereist, dat spreekt voor zich.
Doordat er nog veel onduidelijkheid, onbegrip, en onkunde over dit middel heerst, heb ik van tijd tot tijd kriebels gevoeld om een algemene FAQ te schrijven omtrent het juiste gebruik van dit middel.
De achtergrond die hierachter zit is deze :
Op mijn virtuele omzwerving rond de wereld ben ik verschillende stijlen van koi houden tegengekomen.
De Britse stijl; die neigt naar zo "natuurlijk" mogelijk vijveren. Grote vijvers, lage visbezetting, en overbemeten filters. Niet te vergeten; een afkeer van het toevoegen van chemicaliën.
Als je deze stijl ver gevorderd toepast dan kun je 1 vis per 5 kuub houden, nog grotere vijvers, nog grotere filters, en grote temperatuurstabiliteit.
Dat het in leven houden van een vis onder deze omstandigheden weinig kunstgrepen vereist, dat spreekt voor zich.
Algemeen en veiligheid
Dit is echter vaak om Koi van hoge kwaliteit op te laten groeien, en met dat gegeven in gedachten valt er wat voor te zeggen. Het spreekt voor zich dat deze stijl van koi houden uitsluitend voorbestemd is voor de mensen die over een grote financiële slagkracht beschikken.
De andere kant van de wereld; het verre oosten, met name Maleisië en Singapore. Een geheel andere stijl van koi houden. Kleine vijvers en een (voor ons) extreem hoge visbezetting. 5 koi per kuub is daar geen uitzondering.
Het spreekt voor zich dat het houden van gezonde koi in dergelijke omgevingen een ware kunst is, en dat de kleinste fout genadeloos afgestraft wordt. Neem daarbij de hogere temperaturen, en het gegeven dat schoon leidingwater zonder vervelende additieven niet zo vanzelfsprekend is als bij ons. Het moge duidelijk zijn dat koi houden zonder kunstgrepen moeilijk, zo niet onmogelijk wordt. Wij kunnen veel leren van die mensen.
De aangenaamste verrassing kwam toen ik belandde op de site van Roark. Een bevlogen persoon met een grote hoeveelheid kennis, en met een enorme drang om de chemische processen in een biotoop te doorgronden.
De FAQ die ik voornemens was te schrijven bestond al op zijn site, en meer dan dat; ik was op niemand minder gestuit dan de uitvinder van de H2O2-reversal. Een methode om een vijver die er niet uitziet na een KP-behandeling, binnen enkele minuten om te toveren in een glashelder watertje.
Toestemming om de FAQ te vertalen werd verkregen, en zelfs aangemoedigd. Daardoor was het mogelijk om dit document te doen ontstaan. Een bezoekje aan zijn No_Nonsense_Koi_Keeping site is overigens zeer de moeite waard : www.click2roark.com Deze site is echter van het web verdwenen.
Voor de duidelijkheid staan mijn woorden in italics (dit lettertype) om aan te geven waar zijn woorden stoppen en de mijne beginnen. Lees deze FAQ meerdere keren door. Dingen die in het begin niet duidelijk zijn vallen later als puzzelstukjes op hun plaats.
Inleiding
Van alle middelen die we routinematig als vijverbehandeling gebruiken, is kaliumpermanganaat 1 van de meest bruikbare. Het middel is al meer dan 200 jaar oud, en wordt vanaf die tijd rijkelijk in bijv. viskwekerijen gebruikt.
Het middel is ronduit gevaarlijk in handen van onbenullen. Overdosering leidt onherroepelijk tot de dood van de gehele vispopulatie. Niet alleen beginnelingen, maar ook "profs" hebben de zaken veelvuldig verkeerd ingeschat. Het internet staat vol met lugubere verhalen over opgeblazen filters en massale vissterfte. Laten we ten alle tijde proberen te voorkomen dat we het op de "harde" manier moeten leren. Dit spul is geen grap....
Naast de risico's is kaliumpermanganaat een moker die fantastisch werk doet bij het doden van de bekendste externe pathogenen. Je hoeft er niet bang voor te zijn, maar je moet het ook niet te gebruiken als een middeltje tegen alle vijverkwaaltjes. Het is gereedschap, en net als elk ander stuk gereedschap moet het begrepen worden om het op de juiste manier te gebruiken. Met dit in gedachten komt hier een poging om een FAQ in elkaar te zetten om te verklaren hoe het werkt, hoe het veilig te gebruiken, en wat te doen in noodgevallen als je de boel hebt verpest.
Okee, wat is dit voor spul?
KMnO4 ofwel kaliumpermanganaat is kaustisch alkaline die organische materialen vernietigd middels directe oxidatie. In tegenstelling tot gangbare opvattingen is het slechts matig oplosbaar in water. In droge staat ziet het er uit als een diep purper, bijna zwart kristal met een gemiddeld formaat van suikerkristallen. Opgelost in water zal het een diep purperen kleur veroorzaken. Het is in verschillende zuiverheden verkrijgbaar.
Blijf af van de flessen vooropgeloste KMNO4, het is vijf keer verdunt, en de prijs is vijfvoudig vermenigvuldigd t.o.v. de kristalvorm. Een behandelingetje wordt op deze manier een dure grap, terwijl het spul in kristalvorm smerig goedkoop is...
Wanneer te gebruiken?
KMnO4 is een bruikbare behandeling voor bijna alle voorkomende parasieten in een koivijver.
Het is duidelijk niet geschikt als behandeling tegen karperluis (argulus) en ankerworm (lernea), hoewel de ervaring leert dat het de hoeveelheid secondaire indringers welke genoemde parasieten met zich meebrengen sterk kan reduceren. KMnO4 wordt eveneens gebruikt als experimenteel middel tegen (draad)algen.
Een belangrijke toepassing ligt in het reduceren van alle dode- en levende organische microbiologie bekend staand als DOC (Dissolved Organic Carbonates). Opeenstapeling van deze DOC zal op den duur tot verslechtering van de waterkwaliteit, en tot een toename van pathogenen (ziekteverwekkers) leiden.
KMnO4 (voortaan KP) bevat in tegenstelling tot bijv. malachietgroen geen giftige bestanddelen welke zich in de vis kunnen opstapelen, het gebruik ervan is toegestaan in kwekerijen van consumptievis.
Is het gevaarlijk voor mij?
Het kan zeer gevaarlijk zijn bij onzorgvuldig gebruik. Het kan je verminken, verblinden, en je zelfs doden, het is belangrijk om te begrijpen dat het een extreem krachtige oxydant is, en heftig reageert met glycol, glycerine en koolwaterstoffen in het algemeen.
Je kan een experimentje uitvoeren om te kijken hoe krachtig dit spul is door een halve theelepel KP op een droge platte steen te leggen, en voorzichtig een druppel remolie toe te voegen.
Blijf bovenwinds en houd voldoende afstand. Let op de spontane steekvlam, en onthoud dit goed.
Dit experiment dient bij voorkeur met handschoenen en veiligheidsbril uitgevoerd te worden.
Nu ik je een beetje bang heb gemaakt, kan je weer rustig gaan zitten. KP heeft zoals de meeste chemicaliën een slechte en een goede kant. Eenmaal in het water met de aanbevolen concentratie doet het niet zo veel meer. Het is zelfs een oud middeltje tegen darmparasieten bij mensen geweest. In derde wereld landen wordt het nog steeds gebruikt om infectie van luieruitslag te voorkomen.
KP is een verbazingwekkend en zeer bruikbaar middel.
Wat zijn de effecten ervan op de huid?
KP vermoord de huid, en stempelt het voor meerdere dagen met een donkerbruine kleur. Het kan ook permanente verbleking van donkergekleurde huid veroorzaken indien blootgesteld aan een hoge concentratie. Het verbrand de huid op dezelfde manier als zuur. Het bevat echter geen kankerverwekkende of toxische stoffen.
Wat zijn de effecten ervan op mijn ademhalingssysteem?
KP is een zeer irriterend middel. Krijg een beetje in de neus en je hebt de grootmoeder der allergie-aanvallen. Roark heeft de meest verbazingwekkende 20 minuten van zijn leven aan de vijverrand doorgebracht, bezig zijn hersens uit te niezen. Krijg het in de longen en je kan voor een paar weken aan de kunstmatige ademhaling. Het gebruik van een goedkoop stofmaskertje geeft een goede bescherming, en wordt ten sterkste aangeraden.
Wat is het effect op mijn ogen?
Rampzalig. Hier moet speciale aandacht aan besteed worden. KP is in staat om permanente blindheid te veroorzaken, en daar is weinig voor nodig. Het kan veroorzaakt worden door een spetter geconcentreerde oplossing, of door een stofdeeltje ervan dat in het oog terecht komt.
Seconden tellen daar waar het de ogen betreft. Probeer niet bij een kraan of tuinslang te komen (tenzij direct bij de hand), maar steek je kop in de vijver, en hou de ogen open. Roep dan om hulp en duik opnieuw. De hoogste prioriteit is nat blijven, zelfs als je de vijver net met een 4 ppm concentratie KP gedoseerd hebt, ben je nog steeds beter af met vijverwater dan dat je belangrijke seconden verspeeld om stromend water te verkrijgen.
Hoogstwaarschijnlijk zit je door het onsteriele vijverwater opgezadeld met de grootmoeder der oogontstekingen, maar je hebt je gezichtsvermogen behouden. Elke arts die zijn bul waard is kan een oogontsteking behandelen, maar een compleet verwoest hoornvlies is een blijvend verlies. Gebruik van een veiligheidsbril bij het mixen en doseren van KP wordt ten sterkste aanbevolen.
Wat zijn de effecten op het spijsverteringssysteem?
KP is een nachtmerrie indien het in welke hoeveelheid dan ook ingenomen wordt. Hoewel het niet waarschijnlijk is dat er een levensbedreigende situatie ontstaat als je in de buurt van een ziekenhuis bent, ga je voor een paar dagen wensen dat je dood was.
Spoel het spul zo goed mogelijk uit de mond, en neem een grote hoeveelheid melk in. Zorg vervolgens dat je eerste hulp krijgt. Je voelt je verschrikkelijk, en dezelfde fout maak je gegarandeerd nooit meer.
Terzijde; melk bevat veel organische stoffen waar de KP onmiddellijk mee zal reageren. Door het innemen van grote hoeveelheden melk zorg je ervoor dat de oxydante energie van KP aan iets anders gespendeerd wordt dan aan je maagwand.
Heb ik medische hulp nodig als ik er aan blootgesteld geweest ben?
Kwestie van gezond verstand gebruiken. Komt er wat op de huid, dan is er geen reden tot paniek.
Bij contact met ogen of mond zou ik zeker zorgen dat ik medische hulp kreeg na zoveel mogelijk gespoeld en gereinigd te hebben.
Is het schadelijk voor mijn planten?
Nee, in werkelijkheid vinden planten de mangaan-component een lekkernij. Zolang je het onopgeloste poeder niet direct op de planten gebruikt, is er niets aan de hand.
Een 20 tot 40 ppm oplossing is een prima ontsmetting bad voor nieuw te plaatsen planten.
Zorg voor wat circulatie, en dompel de plant in zijn geheel in de oplossing onder.
Na een uur of 6 is de plant geheel vrij van slakken, bacteriën, parasieten, en ander kwalijk spul.
Is het schadelijk voor de overige vijvermaterialen?
Niet voor folie of beton, maar KP is gek op metalen. Slangklemmen e.d. die niet van RVS zijn gemaakt, kunnen versneld worden afgeschreven. Roark had een pomp die spontaan uit elkaar viel toen hij een hoge concentratie bij een hoge temperatuur gedurende 2 dagen circuleerde. De schroeven die de boel bij elkaar hielden waren volledig verdwenen.
Is het schadelijk voor mijn biofilter?
JA!! Het bioleven aldaar wordt zonder pardon opgeblazen. KP is gek op organische materialen, en dat is precies waar je zorgvuldig gecultiveerde bacteriën van gemaakt zijn.
Tijdens een behandeling kun je het beste het filter in zichzelf te laten draaien. Een klein (reserve)pompje is hiervoor nuttig. Kan je extra beluchten, des te beter, maak echter wel een afweging tussen filter en vijver, want deze laatste kan ook wel wat extra beluchtingsmiddelen gebruiken. Beluchting is de sleutel tot overleving van biofilters gedurende langdurige behandelingen (6-8 uur). Voor je vissen is het absoluut noodzakelijk!
Is het schadelijk voor mijn vis?
Hangt er van af. Als je de KP nauwkeurig kan afwegen, en je weet binnen een 10% marge je vijverinhoud, dan is het gebruik van KP bijna risicoloos.
Personen die zorgeloos zijn, die niet nauwkeurig kunnen afwegen, of met de "natte vinger" de vijverinhoud inschatten, of denken "hoe meer hoe beter", worden dringend verzocht om naar een ander middel uit te kijken. KP tolereert geen idioten, en zal bij overdosering een slachting veroorzaken!
Een aparte noot over steur; deze vis heeft zeer veel zuurstof nodig, dus hierbij geldt des te meer: beluchten, beluchten en beluchten. Enkele uren voor, tijdens, en enkele uren na de behandeling!!
De dosering voor een vijver met steur mag maximaal 1,5 ppm bedragen !! (ik verplaats de steur tegenwoordig voor de duur van de behandeltijd, meestal 6 uur, naar een aparte bak want meestal geven de steuren voortijdig de strijd op in een KP bad.)
Hoe moet ik doseren?
Misschien moeten we eerst eens kijken onder welke omstandigheden we niet gaan doseren:
- Doseer nimmer wanneer het water te warm is. (warmer dan 27 graden celsius)
- Doseer nimmer een vijver waar de vis reeds naar lucht aan het happen is.
- Doseer nimmer een vijver met onvoldoende beluchting.
- Doseer nimmer een vijver met onvoldoende circulatie.
- Doseer nimmer een vijver als het watervolume niet nauwkeurig bekend is.
- Doseer nimmer een vijver met een ongewogen- of geschatte hoeveelheid KP.
- Doseer nimmer een vijver waar je niet bij kan blijven.
- Doseer nimmer een vijver met veel planten gedurende de late namiddag of avond.
- Doseer nimmer een vijver met zweefalg gedurende de late namiddag of avond.
- doseer nimmer een vijver waar de waterhuishouding niet in orde is (o.a. lage GH/KH of meetbaar ammonia/nitriet)
- Doseer nimmer een vijver waarin vooraf een zuurstofverslindende medicatie zoals formaline heeft plaatsgevonden.
Een paar dingen om in overweging te nemen bij KP-dosering:
- Zorg dat je de dosis altijd exact kan afwegen.
- Zorg voor overvloedige beluchting van de vijver in de vorm van zware luchtpompen, een spraybar, of een grote venturi.
- Zorg voor toegevoegde beluchting gedurende 3 uur voor behandeling, tijdens behandeling en gedurende 12 tot 18 uur na behandeling.
- Zorg altijd voor voldoende ontchloormiddel om de gehele vijverinhoud 2 keer te behandelen. (of NPC, wat ook de behandeling stopt en tegelijk ontkleurd).
- Zorg altijd dat je voldoende waterstofperoxyde bij de hand hebt om de vijver 2 keer te behandelen.
- Zorg er voor dat er altijd iemand aanwezig is om gedurende- en na dosering de conditie van de vissen in de gaten te houden.
Wat wordt bedoeld met de term ppm?
Dat betekend : Parts Per Million. hetgeen gelijk is aan milligram per liter, of grammen per kuub. Een vijver van 10 kuub die je met 3 ppm wil doseren vereist een hoeveelheid KP van 30 gram.
Voor normale vijvers (2 kuub of meer) kan de hoeveelheid KP gewoon afgewogen worden. Voor kleinere vijvers of aquaria wordt dit een (te) nauwkeurig klusje. Beter is het om dan een vaststaande verdunde oplossing te maken en deze op voorraad te houden. Zorg ervoor dat de kristallen volledig opgelost zijn. Gebruik hiervoor warm water.
KP is onbeperkt houdbaar en kan niet bederven.
Hoe hoog moet ik doseren?
Goede vraag. Het antwoord verschilt per vijver en per eigenaar. KP is al vanaf een dosis van 1 ppm effectief, en wordt (zelfs voor beginners) beschouwd als een veilige dosis, mits aan alle aanbevelingen in deze FAQ is voldaan.
Met deze dosis is er geen mogelijkheid om iets te beschadigen behalve wat parasietjes. Deze minimum dosis is helaas niet in staat om de wat taaiere pathogenen af te doden, desondanks wil ik beginners aanraden om hier te beginnen tenzij massale vissterfte t.g.v. parasieten een hogere dosis noodzakelijk maken. Dit ten koste van de veiligheidsmarge.
KP gaat pas "echt" werken als een breed spectrum parasietkiller indien gedoseerd in het 2 ppm tot 3 ppm bereik. Deze dosering draagt voor beginners een gering risico met zich mee, maar is nog steeds volmaakt veilig in de handen van de meer ervaren vijverhouders.
Beginners worden nadrukkelijk geadviseerd om hier nog even af te blijven. Beluchting (of gebrek hieraan) maakt het verschil uit of de behandeling de vissen of parasieten doodt.
Op een 4 ppm niveau is KP een absolute moker. In korte tijd kan je een indrukwekkende hoeveelheid parasieten/bacteriën afdoden. Deze dosis brengt een absoluut risico met zich mee, en zorgt voor massale vissterfte als je probeert een kortere weg te nemen, of als er onverwachte problemen opduiken, of als je verzwakte vis behandeld. Zeer ervaren vijveraars doseren routinematig op dit niveau, maar er is geen ruimte meer voor fouten, je moet al je zaakjes stevig op een rij hebben, en het verloop van de behandeling scherp in de gaten houden.
Beginners blijven hier heel gewoon van AF!!
Op een 5-6 ppm niveau zit je duidelijk in de rode zone. Het kan succesvol gebruikt worden op dit niveau, maar je kan er beter rekening mee houden dat je met wat sterfgevallen geconfronteerd wordt. Deze dosis wordt uitsluitend gebruikt als een heel vervelende parasiet de vissen bij wagonladingen doodt. Houdt er rekening mee dat de vissen kiewschade zullen oplopen, en dat de doitsu soorten met een enigszins verbrande huid verder moeten leven!!
Blijf liever ver van deze dosering vandaan.
De 20 ppm dosis is absoluut dodelijk voor alle vis en overig waterleven en wel binnen enkele minuten.
Dit staat bekend als een sterilisatie dosis en wordt uitsluitend gebruikt op planten of visloze vijvers.
Deze dosis mag niet gebruikt worden op vis, zelfs niet als een korte dip.
De auteur van deze FAQ heeft veel geëxperimenteerd op aasvissen, en heeft ervaren dat deze methode zowel teleurstellend is in het afdoden van parasieten als wel zeer schadelijk is voor de kieuwen van de vis. Gebruik KP niet als dip met hoge dosering!
De 10 geboden voor het gebruik van KP
1 gij zult het volume van uw Koi vijver kennen binnen een 10% marge
2 gij zult de dosering nauwkeurig afwegen
3 gij zult de opgelost KP verdelen over het oppervlak met bijvoorbeeld een gieter
4 gij zult uw biologische filter niet mee behandelen
5 gij zult een hele berg aan NPC of waterstofperoxide op voorraad hebben en klaar hebben staan
6 gij zult nooit een vijver met KP alleen laten
7 gij zult nooit een dosering "gokken"
8 gij zult uw ogen mond en handen beschermen
9 gij zult een noodplan klaar hebben staan/liggen voor als er toch iets mis gaat, voordat u begint
10 gij zult deze pagina enkele malen goed lezen en in gedachten hebben als u gaat behandelen
De andere kant van de wereld; het verre oosten, met name Maleisië en Singapore. Een geheel andere stijl van koi houden. Kleine vijvers en een (voor ons) extreem hoge visbezetting. 5 koi per kuub is daar geen uitzondering.
Het spreekt voor zich dat het houden van gezonde koi in dergelijke omgevingen een ware kunst is, en dat de kleinste fout genadeloos afgestraft wordt. Neem daarbij de hogere temperaturen, en het gegeven dat schoon leidingwater zonder vervelende additieven niet zo vanzelfsprekend is als bij ons. Het moge duidelijk zijn dat koi houden zonder kunstgrepen moeilijk, zo niet onmogelijk wordt. Wij kunnen veel leren van die mensen.
De aangenaamste verrassing kwam toen ik belandde op de site van Roark. Een bevlogen persoon met een grote hoeveelheid kennis, en met een enorme drang om de chemische processen in een biotoop te doorgronden.
De FAQ die ik voornemens was te schrijven bestond al op zijn site, en meer dan dat; ik was op niemand minder gestuit dan de uitvinder van de H2O2-reversal. Een methode om een vijver die er niet uitziet na een KP-behandeling, binnen enkele minuten om te toveren in een glashelder watertje.
Toestemming om de FAQ te vertalen werd verkregen, en zelfs aangemoedigd. Daardoor was het mogelijk om dit document te doen ontstaan. Een bezoekje aan zijn No_Nonsense_Koi_Keeping site is overigens zeer de moeite waard : www.click2roark.com Deze site is echter van het web verdwenen.
Voor de duidelijkheid staan mijn woorden in italics (dit lettertype) om aan te geven waar zijn woorden stoppen en de mijne beginnen. Lees deze FAQ meerdere keren door. Dingen die in het begin niet duidelijk zijn vallen later als puzzelstukjes op hun plaats.
Inleiding
Van alle middelen die we routinematig als vijverbehandeling gebruiken, is kaliumpermanganaat 1 van de meest bruikbare. Het middel is al meer dan 200 jaar oud, en wordt vanaf die tijd rijkelijk in bijv. viskwekerijen gebruikt.
Het middel is ronduit gevaarlijk in handen van onbenullen. Overdosering leidt onherroepelijk tot de dood van de gehele vispopulatie. Niet alleen beginnelingen, maar ook "profs" hebben de zaken veelvuldig verkeerd ingeschat. Het internet staat vol met lugubere verhalen over opgeblazen filters en massale vissterfte. Laten we ten alle tijde proberen te voorkomen dat we het op de "harde" manier moeten leren. Dit spul is geen grap....
Naast de risico's is kaliumpermanganaat een moker die fantastisch werk doet bij het doden van de bekendste externe pathogenen. Je hoeft er niet bang voor te zijn, maar je moet het ook niet te gebruiken als een middeltje tegen alle vijverkwaaltjes. Het is gereedschap, en net als elk ander stuk gereedschap moet het begrepen worden om het op de juiste manier te gebruiken. Met dit in gedachten komt hier een poging om een FAQ in elkaar te zetten om te verklaren hoe het werkt, hoe het veilig te gebruiken, en wat te doen in noodgevallen als je de boel hebt verpest.
Okee, wat is dit voor spul?
KMnO4 ofwel kaliumpermanganaat is kaustisch alkaline die organische materialen vernietigd middels directe oxidatie. In tegenstelling tot gangbare opvattingen is het slechts matig oplosbaar in water. In droge staat ziet het er uit als een diep purper, bijna zwart kristal met een gemiddeld formaat van suikerkristallen. Opgelost in water zal het een diep purperen kleur veroorzaken. Het is in verschillende zuiverheden verkrijgbaar.
Blijf af van de flessen vooropgeloste KMNO4, het is vijf keer verdunt, en de prijs is vijfvoudig vermenigvuldigd t.o.v. de kristalvorm. Een behandelingetje wordt op deze manier een dure grap, terwijl het spul in kristalvorm smerig goedkoop is...
Wanneer te gebruiken?
KMnO4 is een bruikbare behandeling voor bijna alle voorkomende parasieten in een koivijver.
Het is duidelijk niet geschikt als behandeling tegen karperluis (argulus) en ankerworm (lernea), hoewel de ervaring leert dat het de hoeveelheid secondaire indringers welke genoemde parasieten met zich meebrengen sterk kan reduceren. KMnO4 wordt eveneens gebruikt als experimenteel middel tegen (draad)algen.
Een belangrijke toepassing ligt in het reduceren van alle dode- en levende organische microbiologie bekend staand als DOC (Dissolved Organic Carbonates). Opeenstapeling van deze DOC zal op den duur tot verslechtering van de waterkwaliteit, en tot een toename van pathogenen (ziekteverwekkers) leiden.
KMnO4 (voortaan KP) bevat in tegenstelling tot bijv. malachietgroen geen giftige bestanddelen welke zich in de vis kunnen opstapelen, het gebruik ervan is toegestaan in kwekerijen van consumptievis.
Is het gevaarlijk voor mij?
Het kan zeer gevaarlijk zijn bij onzorgvuldig gebruik. Het kan je verminken, verblinden, en je zelfs doden, het is belangrijk om te begrijpen dat het een extreem krachtige oxydant is, en heftig reageert met glycol, glycerine en koolwaterstoffen in het algemeen.
Je kan een experimentje uitvoeren om te kijken hoe krachtig dit spul is door een halve theelepel KP op een droge platte steen te leggen, en voorzichtig een druppel remolie toe te voegen.
Blijf bovenwinds en houd voldoende afstand. Let op de spontane steekvlam, en onthoud dit goed.
Dit experiment dient bij voorkeur met handschoenen en veiligheidsbril uitgevoerd te worden.
Nu ik je een beetje bang heb gemaakt, kan je weer rustig gaan zitten. KP heeft zoals de meeste chemicaliën een slechte en een goede kant. Eenmaal in het water met de aanbevolen concentratie doet het niet zo veel meer. Het is zelfs een oud middeltje tegen darmparasieten bij mensen geweest. In derde wereld landen wordt het nog steeds gebruikt om infectie van luieruitslag te voorkomen.
KP is een verbazingwekkend en zeer bruikbaar middel.
Wat zijn de effecten ervan op de huid?
KP vermoord de huid, en stempelt het voor meerdere dagen met een donkerbruine kleur. Het kan ook permanente verbleking van donkergekleurde huid veroorzaken indien blootgesteld aan een hoge concentratie. Het verbrand de huid op dezelfde manier als zuur. Het bevat echter geen kankerverwekkende of toxische stoffen.
Wat zijn de effecten ervan op mijn ademhalingssysteem?
KP is een zeer irriterend middel. Krijg een beetje in de neus en je hebt de grootmoeder der allergie-aanvallen. Roark heeft de meest verbazingwekkende 20 minuten van zijn leven aan de vijverrand doorgebracht, bezig zijn hersens uit te niezen. Krijg het in de longen en je kan voor een paar weken aan de kunstmatige ademhaling. Het gebruik van een goedkoop stofmaskertje geeft een goede bescherming, en wordt ten sterkste aangeraden.
Wat is het effect op mijn ogen?
Rampzalig. Hier moet speciale aandacht aan besteed worden. KP is in staat om permanente blindheid te veroorzaken, en daar is weinig voor nodig. Het kan veroorzaakt worden door een spetter geconcentreerde oplossing, of door een stofdeeltje ervan dat in het oog terecht komt.
Seconden tellen daar waar het de ogen betreft. Probeer niet bij een kraan of tuinslang te komen (tenzij direct bij de hand), maar steek je kop in de vijver, en hou de ogen open. Roep dan om hulp en duik opnieuw. De hoogste prioriteit is nat blijven, zelfs als je de vijver net met een 4 ppm concentratie KP gedoseerd hebt, ben je nog steeds beter af met vijverwater dan dat je belangrijke seconden verspeeld om stromend water te verkrijgen.
Hoogstwaarschijnlijk zit je door het onsteriele vijverwater opgezadeld met de grootmoeder der oogontstekingen, maar je hebt je gezichtsvermogen behouden. Elke arts die zijn bul waard is kan een oogontsteking behandelen, maar een compleet verwoest hoornvlies is een blijvend verlies. Gebruik van een veiligheidsbril bij het mixen en doseren van KP wordt ten sterkste aanbevolen.
Wat zijn de effecten op het spijsverteringssysteem?
KP is een nachtmerrie indien het in welke hoeveelheid dan ook ingenomen wordt. Hoewel het niet waarschijnlijk is dat er een levensbedreigende situatie ontstaat als je in de buurt van een ziekenhuis bent, ga je voor een paar dagen wensen dat je dood was.
Spoel het spul zo goed mogelijk uit de mond, en neem een grote hoeveelheid melk in. Zorg vervolgens dat je eerste hulp krijgt. Je voelt je verschrikkelijk, en dezelfde fout maak je gegarandeerd nooit meer.
Terzijde; melk bevat veel organische stoffen waar de KP onmiddellijk mee zal reageren. Door het innemen van grote hoeveelheden melk zorg je ervoor dat de oxydante energie van KP aan iets anders gespendeerd wordt dan aan je maagwand.
Heb ik medische hulp nodig als ik er aan blootgesteld geweest ben?
Kwestie van gezond verstand gebruiken. Komt er wat op de huid, dan is er geen reden tot paniek.
Bij contact met ogen of mond zou ik zeker zorgen dat ik medische hulp kreeg na zoveel mogelijk gespoeld en gereinigd te hebben.
Is het schadelijk voor mijn planten?
Nee, in werkelijkheid vinden planten de mangaan-component een lekkernij. Zolang je het onopgeloste poeder niet direct op de planten gebruikt, is er niets aan de hand.
Een 20 tot 40 ppm oplossing is een prima ontsmetting bad voor nieuw te plaatsen planten.
Zorg voor wat circulatie, en dompel de plant in zijn geheel in de oplossing onder.
Na een uur of 6 is de plant geheel vrij van slakken, bacteriën, parasieten, en ander kwalijk spul.
Is het schadelijk voor de overige vijvermaterialen?
Niet voor folie of beton, maar KP is gek op metalen. Slangklemmen e.d. die niet van RVS zijn gemaakt, kunnen versneld worden afgeschreven. Roark had een pomp die spontaan uit elkaar viel toen hij een hoge concentratie bij een hoge temperatuur gedurende 2 dagen circuleerde. De schroeven die de boel bij elkaar hielden waren volledig verdwenen.
Is het schadelijk voor mijn biofilter?
JA!! Het bioleven aldaar wordt zonder pardon opgeblazen. KP is gek op organische materialen, en dat is precies waar je zorgvuldig gecultiveerde bacteriën van gemaakt zijn.
Tijdens een behandeling kun je het beste het filter in zichzelf te laten draaien. Een klein (reserve)pompje is hiervoor nuttig. Kan je extra beluchten, des te beter, maak echter wel een afweging tussen filter en vijver, want deze laatste kan ook wel wat extra beluchtingsmiddelen gebruiken. Beluchting is de sleutel tot overleving van biofilters gedurende langdurige behandelingen (6-8 uur). Voor je vissen is het absoluut noodzakelijk!
Is het schadelijk voor mijn vis?
Hangt er van af. Als je de KP nauwkeurig kan afwegen, en je weet binnen een 10% marge je vijverinhoud, dan is het gebruik van KP bijna risicoloos.
Personen die zorgeloos zijn, die niet nauwkeurig kunnen afwegen, of met de "natte vinger" de vijverinhoud inschatten, of denken "hoe meer hoe beter", worden dringend verzocht om naar een ander middel uit te kijken. KP tolereert geen idioten, en zal bij overdosering een slachting veroorzaken!
Een aparte noot over steur; deze vis heeft zeer veel zuurstof nodig, dus hierbij geldt des te meer: beluchten, beluchten en beluchten. Enkele uren voor, tijdens, en enkele uren na de behandeling!!
De dosering voor een vijver met steur mag maximaal 1,5 ppm bedragen !! (ik verplaats de steur tegenwoordig voor de duur van de behandeltijd, meestal 6 uur, naar een aparte bak want meestal geven de steuren voortijdig de strijd op in een KP bad.)
Hoe moet ik doseren?
Misschien moeten we eerst eens kijken onder welke omstandigheden we niet gaan doseren:
- Doseer nimmer wanneer het water te warm is. (warmer dan 27 graden celsius)
- Doseer nimmer een vijver waar de vis reeds naar lucht aan het happen is.
- Doseer nimmer een vijver met onvoldoende beluchting.
- Doseer nimmer een vijver met onvoldoende circulatie.
- Doseer nimmer een vijver als het watervolume niet nauwkeurig bekend is.
- Doseer nimmer een vijver met een ongewogen- of geschatte hoeveelheid KP.
- Doseer nimmer een vijver waar je niet bij kan blijven.
- Doseer nimmer een vijver met veel planten gedurende de late namiddag of avond.
- Doseer nimmer een vijver met zweefalg gedurende de late namiddag of avond.
- doseer nimmer een vijver waar de waterhuishouding niet in orde is (o.a. lage GH/KH of meetbaar ammonia/nitriet)
- Doseer nimmer een vijver waarin vooraf een zuurstofverslindende medicatie zoals formaline heeft plaatsgevonden.
Een paar dingen om in overweging te nemen bij KP-dosering:
- Zorg dat je de dosis altijd exact kan afwegen.
- Zorg voor overvloedige beluchting van de vijver in de vorm van zware luchtpompen, een spraybar, of een grote venturi.
- Zorg voor toegevoegde beluchting gedurende 3 uur voor behandeling, tijdens behandeling en gedurende 12 tot 18 uur na behandeling.
- Zorg altijd voor voldoende ontchloormiddel om de gehele vijverinhoud 2 keer te behandelen. (of NPC, wat ook de behandeling stopt en tegelijk ontkleurd).
- Zorg altijd dat je voldoende waterstofperoxyde bij de hand hebt om de vijver 2 keer te behandelen.
- Zorg er voor dat er altijd iemand aanwezig is om gedurende- en na dosering de conditie van de vissen in de gaten te houden.
Wat wordt bedoeld met de term ppm?
Dat betekend : Parts Per Million. hetgeen gelijk is aan milligram per liter, of grammen per kuub. Een vijver van 10 kuub die je met 3 ppm wil doseren vereist een hoeveelheid KP van 30 gram.
Voor normale vijvers (2 kuub of meer) kan de hoeveelheid KP gewoon afgewogen worden. Voor kleinere vijvers of aquaria wordt dit een (te) nauwkeurig klusje. Beter is het om dan een vaststaande verdunde oplossing te maken en deze op voorraad te houden. Zorg ervoor dat de kristallen volledig opgelost zijn. Gebruik hiervoor warm water.
KP is onbeperkt houdbaar en kan niet bederven.
Hoe hoog moet ik doseren?
Goede vraag. Het antwoord verschilt per vijver en per eigenaar. KP is al vanaf een dosis van 1 ppm effectief, en wordt (zelfs voor beginners) beschouwd als een veilige dosis, mits aan alle aanbevelingen in deze FAQ is voldaan.
Met deze dosis is er geen mogelijkheid om iets te beschadigen behalve wat parasietjes. Deze minimum dosis is helaas niet in staat om de wat taaiere pathogenen af te doden, desondanks wil ik beginners aanraden om hier te beginnen tenzij massale vissterfte t.g.v. parasieten een hogere dosis noodzakelijk maken. Dit ten koste van de veiligheidsmarge.
KP gaat pas "echt" werken als een breed spectrum parasietkiller indien gedoseerd in het 2 ppm tot 3 ppm bereik. Deze dosering draagt voor beginners een gering risico met zich mee, maar is nog steeds volmaakt veilig in de handen van de meer ervaren vijverhouders.
Beginners worden nadrukkelijk geadviseerd om hier nog even af te blijven. Beluchting (of gebrek hieraan) maakt het verschil uit of de behandeling de vissen of parasieten doodt.
Op een 4 ppm niveau is KP een absolute moker. In korte tijd kan je een indrukwekkende hoeveelheid parasieten/bacteriën afdoden. Deze dosis brengt een absoluut risico met zich mee, en zorgt voor massale vissterfte als je probeert een kortere weg te nemen, of als er onverwachte problemen opduiken, of als je verzwakte vis behandeld. Zeer ervaren vijveraars doseren routinematig op dit niveau, maar er is geen ruimte meer voor fouten, je moet al je zaakjes stevig op een rij hebben, en het verloop van de behandeling scherp in de gaten houden.
Beginners blijven hier heel gewoon van AF!!
Op een 5-6 ppm niveau zit je duidelijk in de rode zone. Het kan succesvol gebruikt worden op dit niveau, maar je kan er beter rekening mee houden dat je met wat sterfgevallen geconfronteerd wordt. Deze dosis wordt uitsluitend gebruikt als een heel vervelende parasiet de vissen bij wagonladingen doodt. Houdt er rekening mee dat de vissen kiewschade zullen oplopen, en dat de doitsu soorten met een enigszins verbrande huid verder moeten leven!!
Blijf liever ver van deze dosering vandaan.
De 20 ppm dosis is absoluut dodelijk voor alle vis en overig waterleven en wel binnen enkele minuten.
Dit staat bekend als een sterilisatie dosis en wordt uitsluitend gebruikt op planten of visloze vijvers.
Deze dosis mag niet gebruikt worden op vis, zelfs niet als een korte dip.
De auteur van deze FAQ heeft veel geëxperimenteerd op aasvissen, en heeft ervaren dat deze methode zowel teleurstellend is in het afdoden van parasieten als wel zeer schadelijk is voor de kieuwen van de vis. Gebruik KP niet als dip met hoge dosering!
De 10 geboden voor het gebruik van KP
1 gij zult het volume van uw Koi vijver kennen binnen een 10% marge
2 gij zult de dosering nauwkeurig afwegen
3 gij zult de opgelost KP verdelen over het oppervlak met bijvoorbeeld een gieter
4 gij zult uw biologische filter niet mee behandelen
5 gij zult een hele berg aan NPC of waterstofperoxide op voorraad hebben en klaar hebben staan
6 gij zult nooit een vijver met KP alleen laten
7 gij zult nooit een dosering "gokken"
8 gij zult uw ogen mond en handen beschermen
9 gij zult een noodplan klaar hebben staan/liggen voor als er toch iets mis gaat, voordat u begint
10 gij zult deze pagina enkele malen goed lezen en in gedachten hebben als u gaat behandelen
Hoe moet ik KP aan de vijver toevoegen?
Vijver tijdens behandeling.
KP dient zo gelijkmatig mogelijk over de vijver te worden verspreid om hooggedoseerde wolken te voorkomen. Dit wordt kritischer naarmate de dosering hoger ligt.
Sommige lieden geloven nog steeds dat een vis door een wolk van hooggeconcentreerde KP kan zwemmen zonder kiewschade. Biopsie heeft duidelijk het tegendeel aangetoond.
Bij twijfel doseer je langzaam. Er is geen enkele reden tot haast.
De grootste fout die men kan maken is het rechtstreeks dumpen van een vracht KP-kristallen in de vijver, verwachtende dat dit spontaan oplost in het water. De volgende fout is het oplossen van de dosis in een grote emmer om de inhoud vervolgens in de vijver te kwakken. Ik kan je verzekeren dat een vis die door een 100 ppm wolk zwemt kiewschade zal oplopen.
Begrijp ook dat KP-kristallen slecht in water oplossen. Je moet je er eerst van overtuigen dat het in oplossing wil gaan. Dit betekend roeren, schudden, enz.
Noot van de vertaler : neem een jerrycan en vul deze half met heet water, voeg de KP toe en sluit het geheel goed af. Nu kan de oplossing flink door elkaar geschud worden zonder gevaar op hooggeconcentreerde spetters die overal naar toe kunnen vliegen.
Smijt de KP-kristallen nimmer direct in de vijver. Naast de moeilijke oplosbaarheid, zijn koi er gek op om dingen in de bek te nemen. Een vis die KP-kristallen in de bek neemt, is ten dode opgeschreven. Goed gedaan jochie...
Nadat je er van overtuigd bent dat de KP volledig is opgelost, kan het aan de vijver toegevoegd worden.
Moet ik de vijver in de gaten blijven houden?
Het antwoord is een onvoorwaardelijk JA!! Dus niet doseren en wegwezen, anders loop je het risico op dode vis. Op z'n minst dien je de eerste paar keren elk kwartier het welzijn van de vis te checken. Als je de vissen aan het oppervlak ziet luchthappen, of op de zij drijven, dan heb je een probleem en moet je de behandeling onmiddellijk stopzetten.
Bedenk dat vis met parasieten kan gaan springen, flitsen, schuren, en er in het algemeen een complete show van maken. Dit is normaal. Als de parasieten beseffen dat hun einde gekomen is, dan raken ze erg overstuur. Ze willen zich dieper ingraven, terwijl de vis erg graag van die gasten af wil, en bereid is ze een handje te helpen. Een vijver vol met jeukerige vis tijdens een KP-behandeling is een positief teken dat je inderdaad parasieten hebt.
Hoe zit het met de duur en kracht van de dosering?
De optimale duur van een KP-behandeling is tussen 4 en 12 uren. Als je zwakke vis hebt die al dicht bij het randje zitten, dan zal je een korte behandeling willen met een milde dosering. Als je vis hebt die vol zit met parasieten en tegelijkertijd gezond gedrag tonen, dan kan je de behandeling over een volle 8 uur uitstrekken. Als je uit bent op het opruimen van alle organische belasting, en alle levensvormen buiten de vis over de kling wil jagen, dan zal een begindosis van 4 ppm afnemend met herdoseringen van 2 ppm gedurende de volle 12 uur goed werk verrichten.
Er is een brede variatie aan doseerstijlen gangbaar.
Zijn er afwijkingen hierbinnen mogelijk?
Ja, sommigen doseren 4 ppm en laten het gaan voor 3-4 uur. Anderen doseren 2 ppm en behouden dat doseerniveau voor 8 uur.
Elk van beide mogelijkheden heeft zijn voordelen, maar er is 1 belangrijk statement dat hier moet worden gemaakt: Je kan een sterkere/korte dosering inruilen tegen een zwakkere/langere dosering, en precies evenveel parasieten afdoden EN minder stress bij de vissen veroorzaken.
In het algemeen raad ik beginners aan om het zwakker/langer protocol te gebruiken. (2 ppm gedurende 8 uur).
De enige geldige redenen die ik kan zien voor een "hete" dosis zijn de volgende :
- Je wil een snelle knock-out van een snel verspreidende parasietenpopulatie.
- Je moet een toxine neutraliseren (bestrijdingsmiddelen e.d.).
- Je wil een slakkenpopulatie reduceren (slakken kunnen resistent zijn tegen KP beneden 3-4 ppm).
- Je hebt een hoog niveau van opgeloste organische stoffen in de vijver.
- Je wil de "grip" verbreken van dechlorinator restanten.
- Je wordt geconfronteerd met een zeer resistente soort huidparasieten.
Wat is het doseerschema?
Net als de sterkte van de dosering, is het herdoseren eveneens variabel, afhankelijk van de conditie van de vis. Meestal is 1 behandeling voldoende. Sommigen doseren echter dagelijks, terwijl anderen de voorkeur geven om om de dag te doseren, anderen vertellen je dat elke derde of vierde dag optimaal is. Al deze schema's zijn stuk voor stuk geldig. Sommige parasieten sneuvelen snel bij een korte en harde dosering, terwijl andere hier beter tegen bestand zijn waardoor we ze over een langere tijdspanne in de actieve KP moeten houden. Nog andere parasieten sneuvelen bij de eerste dosis, maar hebben onaangetaste eitjes die pas na een week uitkomen. Het hangt er allemaal van af wat voor ongedierte je wil bestrijden.
Kan je me een algemeen doseerprotocol geven?
Geen probleem. De volgende behandeling pakt een hele vracht aan ongedierte aan, terwijl het visvriendelijk blijft. Het geeft je snelle controle over een grotere hoeveelheid parasieten door ze neer te meppen met een voorgeladen schema. Hier is Roark's favoriete "8 daags/4-behandelingsmethode":
Dag 1: Doseer 2-3 ppm (afhankelijk van je ervaringsnivo). Herdoseer als het water bruin wordt binnen de 6 uur. Ontkleur niet na de behandeling. Hervat het filteren nadat het water bruin wordt. (volstrekt geen roze kleur meer).
Dag 2: Doseer 2-3 ppm, Herdoseer als het water bruin wordt binnen de 6 uur. Ontkleur het water met waterstofperoxyde (H2O2), 52 ml/kuub. Hervat het filteren nadat het water helder geworden is.
Dag 3: doe niets.
Dag 4: doe niets.
Dag 5: Doseer 2-3 ppm. Herdoseer als het water bruin wordt binnen de 6 uur. Ontkleur het water met 52 ml/kuub waterstofperoxyde. Hervat filteren nadat het water helder is geworden.
Dag 6: doe niets
Dag 7: doe niets
Dag 8: Doseer 2-3 ppm. Herdoseer als het water bruin wordt binnen de 6 uur. Ontkleuren met waterstofperoxyde, en filteren hervatten.
Opmerkingen m.b.t. herdoseren bij bovenstaand protocol:
Na de initiële dosering kan de kleur nog voor de gewenste 6 uur geel/bruin worden. Herdoseer in dat geval met 1 of 2 ppm. Je kan die dag tot 3 keer herdoseren. Als het water bij de derde herdosering nog steeds geen purperen/roze kleur wil aannemen dan is het gebeurt voor die dag.
Als je het de tweede dag nog niet voor elkaar krijgt om het water een purper/roze kleur te laten behouden, kan je er van uit gaan dat er iets duidelijk mis is. Resterende dechlorinator is doorgaans de oorzaak. Actieve kool in het filter is de oplossing daarvoor.
Note van de vertaler en website eigenaar: een eenmalige behandeling van 2 ppm voor 4-8 uur is vrijwel altijd al voldoende. Zelden zal er herbehandeling nodig zijn als u verder goed voor uw Koi zorgt.
Het bepalen van het moment voor veilig herdoseren is mij nog niet duidelijk.
Begrijpelijk. Hier is de truc; neem 2 grote, witte softdrink bekers (McDonald's), en vul ze met vijverwater. Zie je iets van een roze/paars/grapefruit/rood/oranje kleur? Indien ja, dan is het nog geen tijd om te herdoseren. wachten.. Als je geen van bovenstaande kleuren ziet, voeg dan een paar druppels dechlorinator aan 1 van de bekers toe, en roer een beetje. Wacht een minuutje om de kleuren te laten stabiliseren. De beker met de dechloor toevoeging is hoe een geheel uitgewerkte behandeling er uit ziet in je vijver. Vergelijk deze kleur met de onbehandelde kleur in de andere beker. Is er een groot verschil? Zo ja, dan is het nog geen tijd om te herdoseren. Nog steeds niet zeker? Gehoorzaam dan aan de KP vuistregel die zegt:
Bij twijfel : wachten..
Noot van de vertaler : Vrij recent zijn er twijfels ontstaan over het einde van de activiteitsperiode van de KP na de kleuromslag. Mijn redoxmeter geeft ook na de kleuromslag nog lange tijd een hoog redoxpotentiaal aan. Ik ben er voorstander van om na de kleuromslag gewoon nog een uurtje te wachten voordat het doseren wordt hervat.
Ik heb gehoord dat het verstandig is om KP 's-nachts te doseren?
Nachtelijke dosering heeft een klein voordeel boven daglicht. KP is in geringe mate lichtgevoelig als het in oplossing is. Als je 2 identieke vijvers 's-nachts en overdag zou doseren dan zou die vijver in het donker iets langer actief blijven, maar het effect is slechts gering. KP is goedkoop spul. Als het iets langer actief moet blijven, besluit dan met een milde herdosering.
Om veiligheidsreden wil ik nachtelijk doseren sterk afraden. Overdag kan je de toestand van de vis beter in de peiling houden. In het donker kan je niet zien wat er gaande is. Het is al moeilijk genoeg om een vis in het schepnet te krijgen als de vijver purper is met slechts enkele centimeters zicht. In het donker kan je het netten van een vis gevoegelijk vergeten. Bovendien zitten er in veel vijvers wat algen, en deze gebruiken s'nachts ook zuurstof waardoor het zuurstof nivo nog verder daalt.
Is er een minimum doseertemperatuur?
Nee, KP werkt zelfs goed in erg koud water, sterker nog; hoe kouder het water hoe veiliger, simpelweg door het grotere vermogen van koud water om zuurstof op te lossen.
Om praktische overwegingen kan je beter niet te hard doseren beneden 12 graden celsius.
Dit is geen wet van meden en perzen, maar de caustische effecten op de slijmhuid van de vis moeten in overweging genomen worden. Ga voor een lagere dosis (2 ppm) tenzij je een erg belangrijke reden hebt om hoger te gaan. Er is een bescheiden risico dat een erg koude vis niet meer in staat is om de slijmlaag te regenereren en op die manier het doelwit wordt voor de enkele bacteriën en parasieten die in koud water overleven. dit risico is overigens niet groot.
Kan ik mijn UVC aanlaten gedurende de behandeling?
Dat kan, maar dat wil je niet. De UVC straalt zeer kortgolvig UV licht uit, en zal het actieve bestanddeel van de KP snel neutraliseren. Dit zal resulteren in een verkorting van de periode dat KP actief zal zijn. Daarnaast zal je de UVC (in- of uitgeschakeld) geheel buiten de behandeling willen houden om de volgende reden : De mangaanzouten welke een restprodukt van een KP-behandeling worden (ja, dat bruine spul) zullen een dunne film rond de kwartsbuis van de UVC leggen. Deze film geeft meer demping dan de normale organische stoffen in de vijver, en dat is de reden waarom een UVC die voor een KP behandeling acceptabel zijn werk heeft gedaan, plotseling faalt na de behandeling. Dus naast het filter dient de UVC eveneens een bypass te hebben.
Hoe maak ik het water weer helder na een KP-behandeling?
Ik werd echt moe van die waterwissels na een KP-behandeling en heb daarom de volgende truc uitgevonden: Nadat de roze kleur uit het water is verdwenen, kan je 52 cc per kuub 3%-ige waterstofperoxyde (H2O2) aan het water toevoegen. Binnen enkele minuten zie je het water opklaren. Binnen een uur zie je een dramatisch verschil, (het biofilter kan inmiddels weer opgestart worden) en binnen 12- tot 24 uur ziet het water er uit zoals je het nog nimmer hebt gezien. Kristal valt er bij in het niet.
Mochten er nog resten kleurstoffen overblijven, dan mag je nog eens een zelfde dosis waterstofperoxyde toevoegen. De gedeeltelijke waterwissel die voorheen noodzakelijk was na een KP-feestje kan nu achterwege blijven.
Mijn vis heeft jeuk en flitst voortdurend !!!
Ja, zolang je juist hebt gedoseerd, is er geen reden tot paniek. Dit is gewoon de bevestiging dat je inderdaad een vracht parasieten op de vis hebt. Deze parasieten roeren zich in hun doodstrijd en dat irriteert de vis. Wees niet verrast als ze in de lucht springen, of tegen de vijverwand botsen, of zich tegen stenen schuren. Het hoort er gewoon bij.
Mijn vis is aan het luchthappen aan het oppervlak !!!
Geen paniek. Zijn ze werkelijk aan het luchthappen, of zoeken ze voedsel? Ik stel deze vraag om de volgende reden: KP behandelingen nemen een enorme hoeveelheid licht uit de vijver weg. Voor de vis voelt het aan als een zonsondergang, en aangezien ze jou langs de vijver hebben zien scharrelen, komen ze naar het oppervlak omdat ze eten willen! Hoe vertel je ze het verschil? Voer ze een paar korrels en kijk of ze er interesse voor tonen. Als ze eten, dan heb je geen probleem. Als ze het voer links laten liggen, kijk dan naar de snelheid van de kieuwbeweging. Als dit snel en constant is, en als ze de bek volledig openen bij elke kieuwbeweging, dan heb je een zuurstofprobleem. Zorg dan voor additionele beluchting, of leg de behandeling stil met dechloor gevolgd door waterstofperoxyde. Als de bewegingen langzaam en gelijkmatig zijn, zonder de wijd geopende bek, dan heb je geen probleem.
Mijn vissen zitten met de neus omlaag op de bodem !!
Nogmaals, geen paniek. Bekijk de vis goed. Liggen ze in lijn met de neus in de stroming? Zijn de kieuwbewegingen langzaam en gelijkmatig? Zien ze er uit alsof ze slapen? Waarschijnlijk wel. Drie van mijn vissen gaan bijna onmiddellijk naar hun "power down mode". Nogmaals, dit is een fototropische aangelegenheid. De vissen denken dat de afname van de hoeveelheid licht betekend dat het bedtijd is. Als je snelle kieuwbewegingen hebt, of als de vis er simpelweg niet goed uit ziet, dan is het verstandig om de behandeling stil te leggen om te kijken wat ze dwarszit.
Er komt snot uit de kieuwen !!
Als ze parasieten op de kieuwen hebben, dan is dit eigenlijk goed nieuws. De vis probeert van de stervende parasieten af te komen. Dit gaat gepaard met slijmafscheiding. Hou de vis goed in de gaten. Als het duidelijk is dat hij probeert om de parasieten kwijt te raken, laat hem dan zijn gang gaan. Als de vis duidelijk in moeilijkheden verkeert, leg de behandeling dan stil en probeer het de volgende dag met een lagere dosis.
Mijn vissen hebben allemaal bruine vlekken !!
Ja, ook dit is normaal. Laat me raden waar die vlekken zitten:
De onderlip.
De voorzijde van de borstvinnen.
De voorzijde van de rugvin.
Een gebied ter grootte van een munt net voor de staartvin.
Een klein gebiedje in de neusgaten.
Het okselgebied bij het begin van de borstvinnen.
Het begin en het eind van de voeldraden.
Dit zijn de gebieden waar parasieten hebben gezeten. De KP heeft dit tuig geoxideerd en bruingekleurd.
(Onthou deze gebieden goed als je afstrijkjes maakt), het zijn "bug"-magneten. De bruine vlekken zullen snel wegtrekken, doorgaans binnen 24 uur, en nog sneller als je waterstofperoxyde aan het water toevoegt.
Wat is dat vieze bruine schuim op het wateroppervlak?
Ik noem dat "bug soep", het is organische troep dat naar de hel geblazen is door de KP. Het doet de vis geen kwaad, en zal met de tijd verdwijnen. De toevoeging van peroxide helpt een handje om er van af te komen. Als het je dwars zit, dan kan je dat schuim neermeppen met een harde waterstraal, zodat het filter er verder mee kan afrekenen.
Ik heb gelezen dat KP en zout een dodelijke combinatie zijn !!
Dat is een fabel. Er is geen enkele reden waarom NaCl en KMnO4 niet tezamen gebruikt kunnen worden. Als je de zoutdosering beneden de 0,6% houdt en de KP beneden de 4 ppm, dan heb je geen enkel probleem.
Bedenk dat deze limieten -gezond verstand- limieten zijn, en niets te doen hebben met enige interactie tussen zout en KP.
Ik heb gelezen dat KP en peroxide samen een sterk loog vormen !!
Ja, ik heb dat ook gelezen...en heb me er om doodgelachen. Ik zal niet teveel in details treden, behalve door te zeggen dat dit chemisch onmogelijk is. Ik denk dat iemand een vracht van andermans vis heeft gedood, en iets nodig had om de schuld op af te wentelen. Door er een dolzinnige chemische reactie van te brouwen heeft men getracht de zaak te mystificeren.
Het is een dusdanige lacher dat ik hier een apart alchemie document aan heb gewijd.
Ik heb problemen met het oplossen van KP in water.
Op een dag zal je KP niet willen oplossen. Als dit meer dan 2 minuten duurt, is het duidelijk dat er je een onzuivere variant is verkocht. (Gebruik deze troep niet op je "Grand Champion".)
De beste manier om dit spul op te lossen is door het water te koken, en daarna een minuutje af te laten koelen (T=90C).
Vervolgens voeg je de KP langzaam en roerend aan het water toe.
Noot: Latex handschoenen en oogbescherming zijn verplicht als je deze methode gebruikt. Als je de goedkopere varianten van KP met mogelijk reagerende onzuiverheden gebruikt, heb je geen idee wat er kan gebeuren als de kristallen het water raken.
Wees voorbereid op een hoop gespetter.
Alles wat ik heb voor het mixen is een metalen emmer. Kan ik die gebruiken?
NEE, niet als je waarde hecht aan je vis, de emmer, en mogelijk je leven. KP is een helse oxydant. Metalen willen graag geoxideerd worden, dus wordt het direct vanaf het begin een gewelddadige relatie. Op het moment dat je KP aan de emmer toevoegt zullen beide oplossen (de KP EN de emmer). Als de emmer gegalvaniseerd is, zal het toxische lood en zink met een noodgang in het water terechtkomen. Dit spul is zeer giftig voor je vis.
Gebruik plastic, teflon, of wat dan ook, maar geen metaal.
Hoe krijg ik dat bruine residu van mijn handen af?
Nou...(giegel!)... Als je de instructies in dit document had opgevolgd, dan had je nooit met dit probleem te maken gehad.
Maar we maken allemaal wel eens een foutje. Ik heb drie manieren gevonden die werken:
De natuurlijke weg: snij een rijpe sinaasappel of citroen doormidden en schrob de bruine plekken met het sap.
Dit werkt redelijk, en je handen ruiken lekker, ben je meteen van die vislucht af.
De chemische weg: Reinig de handen met heet water tot je rimpeltjes krijgt. Druppel wat 3%-ige (geen 30%!!) waterstofperoxyde op de bruine plekken, en schrob met een oude tandenborstel.
Dit werkt zeer effectief..., maar is niet handvriendelijk. Kerels vinden het misschien macho...dames zullen me hate mail sturen.
De minimale/luie manier: Doe niets. Het zal slijten binnen 24 uur. Als je een donkere huid hebt, dan heb je de plekken misschien niet eens in de gaten. Als je lelieblank bent....draag handschoenen, en bekijk iedereen die ze niet draagt met een hooghartige blik alsof ze hopeloos uit de mode lopen.
OVERDOSIS HERSTEL
HELP!!! IK HEB DE KALIUM PERMANGANAAT OVERGEDOSEERD !!!
Je hebt overgedoseerd? Dan heb je echt een probleem. Wees snel. Wat je nodig hebt is het volgende:
Waterstof peroxide, 3%. 52 ml per kuub.
Natriumthiosulfaat kristallen (of elk commercieel ontchloormiddel).
Hier volgt de procedure om een KMnO4-behandeling onmiddellijk te stoppen, en om het water met spoed te ontkleuren.
Stap #1: Stop de KP.
Doseer 4- tot 8 gram natriumthiosulfaat per kuub. Dit zal de KP-behandeling onmiddellijk stopzetten door het aan te vallen en te neutraliseren. (of NPC, wat ook neutraliseerd en tegelijk ontkleurd).
Bij noodgevallen waar grote hoeveelheden KP razendsnel geneutraliseerd moet worden kan bovengenoemde dosis verhoogd worden tot 5 keer. Het is zelfs mogelijk om daar nog boven te gaan, maar dit is nooit echt getest. In het algemeen geldt dat natriumthiosulfaat niet toxisch is voor vis. Theoretisch zou een overdosis van zelfs 20 keer geen serieuze schade toebrengt.
Een snelle reactie bij een KP-overdosis is veel belangrijker dan het nauwkeurig afmeten van de dosis natriumthiosulfaat.
Wanneer je geconfronteerd wordt met de tweestrijd tussen afwegen en gewoon een hoeveelheid in de vijver dumpen, kies dan voor het laatste. Het is belangrijk dat die eerste dosis zo snel mogelijk de vijver in gaat.
Daarna kan je inschatten hoeveel je er in gekiept hebt, en aan de hand daarvan kan je eventueel aanvullend doseren.
Bedenk ook dat goede watercirculatie net zo belangrijk is als de sterkte van de dechloor dosis. Als de vijver niet voldoende circuleert :-( neig dan naar een hogere dosis, en doe alles om het water in beweging te krijgen.
Noot: Als je geen natriumthiosulfaat hebt, gebruik dan een commercieel ontchloormiddel in de aanbevolen dosis.
Injecteer de ontchloormiddel direct in de spraybar pomp zodat het snel verdeeld wordt. Als je geen spraybar hebt, giet het dan zoveel mogelijk verdeeld uit in de vijver. Als je echt in de rotzooi zit, en geen dechloor beschikbaar hebt (IDIOOT!!!), sla deze stap dan over en ga direct naar stap 2.
Overdosis regel: Als je een ongezonde hoeveelheid KP in de vijver hebt gedumpt, begrijp dan dat voor elke 5 gram KP die je doseert, je 4 gram natriumthiosulfaat nodig hebt om de KP te neutraliseren. Omdat snelheid hier de essentie is, Volgt hier een goede vuistregel : Voor elke unit KP die je toegevoegd hebt, kan je eenzelfde hoeveelheid natriumthiosulfaat toevoegen om het te neutraliseren. Bij twijfel; voeg 25% extra toe.
Stap #2: Ontkleur de resulterende bruine rotzooi zodat je onmiddellijk de schade kan opnemen.
Doseer 52 mL 3%-ige waterstofperoxyde (H2O2) per kuub. Ook deze dosis kan het beste middels de spraybar pomp over de vijver verdeeld worden. Een tweede, maar slechtere methode is het rondsprenkelen over de gehele vijver met alle pompen draaiende.
Noot : Het is belangrijk om te begrijpen dat de hierboven genoemde 52 ppm dosis slechts 1,5 ppm actieve peroxide bevat.
Zou je werkelijk 52 ppm actieve peroxide doseren, dan zou je vis en biofilter binnen 10 minuten dood zijn.
Waterstofperoxide uit de drogist is doorgaans een 3% oplossing. 30- en 37% oplossingen zijn bij apotheek en bij leveranciers van laboratoriumbenodigdheden verkrijgbaar. Heb je de 30%-ige oplossing, dan doseer je uiteraard geen 52 ppm, maar slechts 5,2 ppm.
Bij noodsituaties waarin grote hoeveelheden KP heel snel ontkleurd moeten worden, kan bovengenoemde dosis 3 keer overschreden worden. Ga NIET verder dan deze driedubbele dosis, tenzij je er op voorbereid bent om de vissen direct uit te vangen en in schoon water te plaatsen. Bij hogere doses zal de H2O2 de aanval openen op kieuwen, huid, vinnen, en ogen.
Dit gaat dan op dezelfde manier als bij een overdosis KP.
Excessief doseren van waterstofperoxyde zal de vis snel doden. Ook hier geldt dat watercirculatie belangrijker is dan de sterkte van de dosis.
Stap #3: Verplaats de vis naar vers water.
Deze stap is overbodig als je met een milde (<6 ppm) overdosis te maken hebt gehad, of als je een normale dosis gestopt hebt omdat er vissen in de stress raakten. Gezonde vis zal dan weer opknappen, en doorgaans is er geen blijvende schade.
Deze stap is echter zeer belangrijk als je zwaar overgedoseert hebt. Hier is het waarom: Je hebt de kieuwen van de vis verbrand, en de slijmhuid afgestroopt. Deze vissen moeten hoe dan ook verzorgt worden. Bij een zware overdosis heb je een vracht mangaandioxyde in het water gebracht. Deze mangaanzouten zullen zich op beschadigde kieuwen gaan verzamelen, waardoor zuurstofuitwisseling nog moeilijker voor de vis wordt. Ik werd kortgeleden bij een plaatselijke vijver geroepen waarbij de eigenaar een zware overdosis KP succesvol ongedaan kon maken. De vissen stierven een dag later alsnog.
Lijkschouwing toonde gemiddelde kieuwschade aan, onvoldoende om de doodsoorzaak te kunnen zijn...maar er kleefde een enorme hoeveelheid bruine troep aan de filamenten, waardoor de vissen stikten. Het interessante hieraan is dat 3 vissen die het meest gestrest waren toen de overdosis actief was, uit de vijver zijn geschept, en in een kinderbadje zijn gedumpt. Deze vissen leefden nog lang en gelukkig....
Sommige lieden geloven nog steeds dat een vis door een wolk van hooggeconcentreerde KP kan zwemmen zonder kiewschade. Biopsie heeft duidelijk het tegendeel aangetoond.
Bij twijfel doseer je langzaam. Er is geen enkele reden tot haast.
De grootste fout die men kan maken is het rechtstreeks dumpen van een vracht KP-kristallen in de vijver, verwachtende dat dit spontaan oplost in het water. De volgende fout is het oplossen van de dosis in een grote emmer om de inhoud vervolgens in de vijver te kwakken. Ik kan je verzekeren dat een vis die door een 100 ppm wolk zwemt kiewschade zal oplopen.
Begrijp ook dat KP-kristallen slecht in water oplossen. Je moet je er eerst van overtuigen dat het in oplossing wil gaan. Dit betekend roeren, schudden, enz.
Noot van de vertaler : neem een jerrycan en vul deze half met heet water, voeg de KP toe en sluit het geheel goed af. Nu kan de oplossing flink door elkaar geschud worden zonder gevaar op hooggeconcentreerde spetters die overal naar toe kunnen vliegen.
Smijt de KP-kristallen nimmer direct in de vijver. Naast de moeilijke oplosbaarheid, zijn koi er gek op om dingen in de bek te nemen. Een vis die KP-kristallen in de bek neemt, is ten dode opgeschreven. Goed gedaan jochie...
Nadat je er van overtuigd bent dat de KP volledig is opgelost, kan het aan de vijver toegevoegd worden.
Moet ik de vijver in de gaten blijven houden?
Het antwoord is een onvoorwaardelijk JA!! Dus niet doseren en wegwezen, anders loop je het risico op dode vis. Op z'n minst dien je de eerste paar keren elk kwartier het welzijn van de vis te checken. Als je de vissen aan het oppervlak ziet luchthappen, of op de zij drijven, dan heb je een probleem en moet je de behandeling onmiddellijk stopzetten.
Bedenk dat vis met parasieten kan gaan springen, flitsen, schuren, en er in het algemeen een complete show van maken. Dit is normaal. Als de parasieten beseffen dat hun einde gekomen is, dan raken ze erg overstuur. Ze willen zich dieper ingraven, terwijl de vis erg graag van die gasten af wil, en bereid is ze een handje te helpen. Een vijver vol met jeukerige vis tijdens een KP-behandeling is een positief teken dat je inderdaad parasieten hebt.
Hoe zit het met de duur en kracht van de dosering?
De optimale duur van een KP-behandeling is tussen 4 en 12 uren. Als je zwakke vis hebt die al dicht bij het randje zitten, dan zal je een korte behandeling willen met een milde dosering. Als je vis hebt die vol zit met parasieten en tegelijkertijd gezond gedrag tonen, dan kan je de behandeling over een volle 8 uur uitstrekken. Als je uit bent op het opruimen van alle organische belasting, en alle levensvormen buiten de vis over de kling wil jagen, dan zal een begindosis van 4 ppm afnemend met herdoseringen van 2 ppm gedurende de volle 12 uur goed werk verrichten.
Er is een brede variatie aan doseerstijlen gangbaar.
Zijn er afwijkingen hierbinnen mogelijk?
Ja, sommigen doseren 4 ppm en laten het gaan voor 3-4 uur. Anderen doseren 2 ppm en behouden dat doseerniveau voor 8 uur.
Elk van beide mogelijkheden heeft zijn voordelen, maar er is 1 belangrijk statement dat hier moet worden gemaakt: Je kan een sterkere/korte dosering inruilen tegen een zwakkere/langere dosering, en precies evenveel parasieten afdoden EN minder stress bij de vissen veroorzaken.
In het algemeen raad ik beginners aan om het zwakker/langer protocol te gebruiken. (2 ppm gedurende 8 uur).
De enige geldige redenen die ik kan zien voor een "hete" dosis zijn de volgende :
- Je wil een snelle knock-out van een snel verspreidende parasietenpopulatie.
- Je moet een toxine neutraliseren (bestrijdingsmiddelen e.d.).
- Je wil een slakkenpopulatie reduceren (slakken kunnen resistent zijn tegen KP beneden 3-4 ppm).
- Je hebt een hoog niveau van opgeloste organische stoffen in de vijver.
- Je wil de "grip" verbreken van dechlorinator restanten.
- Je wordt geconfronteerd met een zeer resistente soort huidparasieten.
Wat is het doseerschema?
Net als de sterkte van de dosering, is het herdoseren eveneens variabel, afhankelijk van de conditie van de vis. Meestal is 1 behandeling voldoende. Sommigen doseren echter dagelijks, terwijl anderen de voorkeur geven om om de dag te doseren, anderen vertellen je dat elke derde of vierde dag optimaal is. Al deze schema's zijn stuk voor stuk geldig. Sommige parasieten sneuvelen snel bij een korte en harde dosering, terwijl andere hier beter tegen bestand zijn waardoor we ze over een langere tijdspanne in de actieve KP moeten houden. Nog andere parasieten sneuvelen bij de eerste dosis, maar hebben onaangetaste eitjes die pas na een week uitkomen. Het hangt er allemaal van af wat voor ongedierte je wil bestrijden.
Kan je me een algemeen doseerprotocol geven?
Geen probleem. De volgende behandeling pakt een hele vracht aan ongedierte aan, terwijl het visvriendelijk blijft. Het geeft je snelle controle over een grotere hoeveelheid parasieten door ze neer te meppen met een voorgeladen schema. Hier is Roark's favoriete "8 daags/4-behandelingsmethode":
Dag 1: Doseer 2-3 ppm (afhankelijk van je ervaringsnivo). Herdoseer als het water bruin wordt binnen de 6 uur. Ontkleur niet na de behandeling. Hervat het filteren nadat het water bruin wordt. (volstrekt geen roze kleur meer).
Dag 2: Doseer 2-3 ppm, Herdoseer als het water bruin wordt binnen de 6 uur. Ontkleur het water met waterstofperoxyde (H2O2), 52 ml/kuub. Hervat het filteren nadat het water helder geworden is.
Dag 3: doe niets.
Dag 4: doe niets.
Dag 5: Doseer 2-3 ppm. Herdoseer als het water bruin wordt binnen de 6 uur. Ontkleur het water met 52 ml/kuub waterstofperoxyde. Hervat filteren nadat het water helder is geworden.
Dag 6: doe niets
Dag 7: doe niets
Dag 8: Doseer 2-3 ppm. Herdoseer als het water bruin wordt binnen de 6 uur. Ontkleuren met waterstofperoxyde, en filteren hervatten.
Opmerkingen m.b.t. herdoseren bij bovenstaand protocol:
Na de initiële dosering kan de kleur nog voor de gewenste 6 uur geel/bruin worden. Herdoseer in dat geval met 1 of 2 ppm. Je kan die dag tot 3 keer herdoseren. Als het water bij de derde herdosering nog steeds geen purperen/roze kleur wil aannemen dan is het gebeurt voor die dag.
Als je het de tweede dag nog niet voor elkaar krijgt om het water een purper/roze kleur te laten behouden, kan je er van uit gaan dat er iets duidelijk mis is. Resterende dechlorinator is doorgaans de oorzaak. Actieve kool in het filter is de oplossing daarvoor.
Note van de vertaler en website eigenaar: een eenmalige behandeling van 2 ppm voor 4-8 uur is vrijwel altijd al voldoende. Zelden zal er herbehandeling nodig zijn als u verder goed voor uw Koi zorgt.
Het bepalen van het moment voor veilig herdoseren is mij nog niet duidelijk.
Begrijpelijk. Hier is de truc; neem 2 grote, witte softdrink bekers (McDonald's), en vul ze met vijverwater. Zie je iets van een roze/paars/grapefruit/rood/oranje kleur? Indien ja, dan is het nog geen tijd om te herdoseren. wachten.. Als je geen van bovenstaande kleuren ziet, voeg dan een paar druppels dechlorinator aan 1 van de bekers toe, en roer een beetje. Wacht een minuutje om de kleuren te laten stabiliseren. De beker met de dechloor toevoeging is hoe een geheel uitgewerkte behandeling er uit ziet in je vijver. Vergelijk deze kleur met de onbehandelde kleur in de andere beker. Is er een groot verschil? Zo ja, dan is het nog geen tijd om te herdoseren. Nog steeds niet zeker? Gehoorzaam dan aan de KP vuistregel die zegt:
Bij twijfel : wachten..
Noot van de vertaler : Vrij recent zijn er twijfels ontstaan over het einde van de activiteitsperiode van de KP na de kleuromslag. Mijn redoxmeter geeft ook na de kleuromslag nog lange tijd een hoog redoxpotentiaal aan. Ik ben er voorstander van om na de kleuromslag gewoon nog een uurtje te wachten voordat het doseren wordt hervat.
Ik heb gehoord dat het verstandig is om KP 's-nachts te doseren?
Nachtelijke dosering heeft een klein voordeel boven daglicht. KP is in geringe mate lichtgevoelig als het in oplossing is. Als je 2 identieke vijvers 's-nachts en overdag zou doseren dan zou die vijver in het donker iets langer actief blijven, maar het effect is slechts gering. KP is goedkoop spul. Als het iets langer actief moet blijven, besluit dan met een milde herdosering.
Om veiligheidsreden wil ik nachtelijk doseren sterk afraden. Overdag kan je de toestand van de vis beter in de peiling houden. In het donker kan je niet zien wat er gaande is. Het is al moeilijk genoeg om een vis in het schepnet te krijgen als de vijver purper is met slechts enkele centimeters zicht. In het donker kan je het netten van een vis gevoegelijk vergeten. Bovendien zitten er in veel vijvers wat algen, en deze gebruiken s'nachts ook zuurstof waardoor het zuurstof nivo nog verder daalt.
Is er een minimum doseertemperatuur?
Nee, KP werkt zelfs goed in erg koud water, sterker nog; hoe kouder het water hoe veiliger, simpelweg door het grotere vermogen van koud water om zuurstof op te lossen.
Om praktische overwegingen kan je beter niet te hard doseren beneden 12 graden celsius.
Dit is geen wet van meden en perzen, maar de caustische effecten op de slijmhuid van de vis moeten in overweging genomen worden. Ga voor een lagere dosis (2 ppm) tenzij je een erg belangrijke reden hebt om hoger te gaan. Er is een bescheiden risico dat een erg koude vis niet meer in staat is om de slijmlaag te regenereren en op die manier het doelwit wordt voor de enkele bacteriën en parasieten die in koud water overleven. dit risico is overigens niet groot.
Kan ik mijn UVC aanlaten gedurende de behandeling?
Dat kan, maar dat wil je niet. De UVC straalt zeer kortgolvig UV licht uit, en zal het actieve bestanddeel van de KP snel neutraliseren. Dit zal resulteren in een verkorting van de periode dat KP actief zal zijn. Daarnaast zal je de UVC (in- of uitgeschakeld) geheel buiten de behandeling willen houden om de volgende reden : De mangaanzouten welke een restprodukt van een KP-behandeling worden (ja, dat bruine spul) zullen een dunne film rond de kwartsbuis van de UVC leggen. Deze film geeft meer demping dan de normale organische stoffen in de vijver, en dat is de reden waarom een UVC die voor een KP behandeling acceptabel zijn werk heeft gedaan, plotseling faalt na de behandeling. Dus naast het filter dient de UVC eveneens een bypass te hebben.
Hoe maak ik het water weer helder na een KP-behandeling?
Ik werd echt moe van die waterwissels na een KP-behandeling en heb daarom de volgende truc uitgevonden: Nadat de roze kleur uit het water is verdwenen, kan je 52 cc per kuub 3%-ige waterstofperoxyde (H2O2) aan het water toevoegen. Binnen enkele minuten zie je het water opklaren. Binnen een uur zie je een dramatisch verschil, (het biofilter kan inmiddels weer opgestart worden) en binnen 12- tot 24 uur ziet het water er uit zoals je het nog nimmer hebt gezien. Kristal valt er bij in het niet.
Mochten er nog resten kleurstoffen overblijven, dan mag je nog eens een zelfde dosis waterstofperoxyde toevoegen. De gedeeltelijke waterwissel die voorheen noodzakelijk was na een KP-feestje kan nu achterwege blijven.
Mijn vis heeft jeuk en flitst voortdurend !!!
Ja, zolang je juist hebt gedoseerd, is er geen reden tot paniek. Dit is gewoon de bevestiging dat je inderdaad een vracht parasieten op de vis hebt. Deze parasieten roeren zich in hun doodstrijd en dat irriteert de vis. Wees niet verrast als ze in de lucht springen, of tegen de vijverwand botsen, of zich tegen stenen schuren. Het hoort er gewoon bij.
Mijn vis is aan het luchthappen aan het oppervlak !!!
Geen paniek. Zijn ze werkelijk aan het luchthappen, of zoeken ze voedsel? Ik stel deze vraag om de volgende reden: KP behandelingen nemen een enorme hoeveelheid licht uit de vijver weg. Voor de vis voelt het aan als een zonsondergang, en aangezien ze jou langs de vijver hebben zien scharrelen, komen ze naar het oppervlak omdat ze eten willen! Hoe vertel je ze het verschil? Voer ze een paar korrels en kijk of ze er interesse voor tonen. Als ze eten, dan heb je geen probleem. Als ze het voer links laten liggen, kijk dan naar de snelheid van de kieuwbeweging. Als dit snel en constant is, en als ze de bek volledig openen bij elke kieuwbeweging, dan heb je een zuurstofprobleem. Zorg dan voor additionele beluchting, of leg de behandeling stil met dechloor gevolgd door waterstofperoxyde. Als de bewegingen langzaam en gelijkmatig zijn, zonder de wijd geopende bek, dan heb je geen probleem.
Mijn vissen zitten met de neus omlaag op de bodem !!
Nogmaals, geen paniek. Bekijk de vis goed. Liggen ze in lijn met de neus in de stroming? Zijn de kieuwbewegingen langzaam en gelijkmatig? Zien ze er uit alsof ze slapen? Waarschijnlijk wel. Drie van mijn vissen gaan bijna onmiddellijk naar hun "power down mode". Nogmaals, dit is een fototropische aangelegenheid. De vissen denken dat de afname van de hoeveelheid licht betekend dat het bedtijd is. Als je snelle kieuwbewegingen hebt, of als de vis er simpelweg niet goed uit ziet, dan is het verstandig om de behandeling stil te leggen om te kijken wat ze dwarszit.
Er komt snot uit de kieuwen !!
Als ze parasieten op de kieuwen hebben, dan is dit eigenlijk goed nieuws. De vis probeert van de stervende parasieten af te komen. Dit gaat gepaard met slijmafscheiding. Hou de vis goed in de gaten. Als het duidelijk is dat hij probeert om de parasieten kwijt te raken, laat hem dan zijn gang gaan. Als de vis duidelijk in moeilijkheden verkeert, leg de behandeling dan stil en probeer het de volgende dag met een lagere dosis.
Mijn vissen hebben allemaal bruine vlekken !!
Ja, ook dit is normaal. Laat me raden waar die vlekken zitten:
De onderlip.
De voorzijde van de borstvinnen.
De voorzijde van de rugvin.
Een gebied ter grootte van een munt net voor de staartvin.
Een klein gebiedje in de neusgaten.
Het okselgebied bij het begin van de borstvinnen.
Het begin en het eind van de voeldraden.
Dit zijn de gebieden waar parasieten hebben gezeten. De KP heeft dit tuig geoxideerd en bruingekleurd.
(Onthou deze gebieden goed als je afstrijkjes maakt), het zijn "bug"-magneten. De bruine vlekken zullen snel wegtrekken, doorgaans binnen 24 uur, en nog sneller als je waterstofperoxyde aan het water toevoegt.
Wat is dat vieze bruine schuim op het wateroppervlak?
Ik noem dat "bug soep", het is organische troep dat naar de hel geblazen is door de KP. Het doet de vis geen kwaad, en zal met de tijd verdwijnen. De toevoeging van peroxide helpt een handje om er van af te komen. Als het je dwars zit, dan kan je dat schuim neermeppen met een harde waterstraal, zodat het filter er verder mee kan afrekenen.
Ik heb gelezen dat KP en zout een dodelijke combinatie zijn !!
Dat is een fabel. Er is geen enkele reden waarom NaCl en KMnO4 niet tezamen gebruikt kunnen worden. Als je de zoutdosering beneden de 0,6% houdt en de KP beneden de 4 ppm, dan heb je geen enkel probleem.
Bedenk dat deze limieten -gezond verstand- limieten zijn, en niets te doen hebben met enige interactie tussen zout en KP.
Ik heb gelezen dat KP en peroxide samen een sterk loog vormen !!
Ja, ik heb dat ook gelezen...en heb me er om doodgelachen. Ik zal niet teveel in details treden, behalve door te zeggen dat dit chemisch onmogelijk is. Ik denk dat iemand een vracht van andermans vis heeft gedood, en iets nodig had om de schuld op af te wentelen. Door er een dolzinnige chemische reactie van te brouwen heeft men getracht de zaak te mystificeren.
Het is een dusdanige lacher dat ik hier een apart alchemie document aan heb gewijd.
Ik heb problemen met het oplossen van KP in water.
Op een dag zal je KP niet willen oplossen. Als dit meer dan 2 minuten duurt, is het duidelijk dat er je een onzuivere variant is verkocht. (Gebruik deze troep niet op je "Grand Champion".)
De beste manier om dit spul op te lossen is door het water te koken, en daarna een minuutje af te laten koelen (T=90C).
Vervolgens voeg je de KP langzaam en roerend aan het water toe.
Noot: Latex handschoenen en oogbescherming zijn verplicht als je deze methode gebruikt. Als je de goedkopere varianten van KP met mogelijk reagerende onzuiverheden gebruikt, heb je geen idee wat er kan gebeuren als de kristallen het water raken.
Wees voorbereid op een hoop gespetter.
Alles wat ik heb voor het mixen is een metalen emmer. Kan ik die gebruiken?
NEE, niet als je waarde hecht aan je vis, de emmer, en mogelijk je leven. KP is een helse oxydant. Metalen willen graag geoxideerd worden, dus wordt het direct vanaf het begin een gewelddadige relatie. Op het moment dat je KP aan de emmer toevoegt zullen beide oplossen (de KP EN de emmer). Als de emmer gegalvaniseerd is, zal het toxische lood en zink met een noodgang in het water terechtkomen. Dit spul is zeer giftig voor je vis.
Gebruik plastic, teflon, of wat dan ook, maar geen metaal.
Hoe krijg ik dat bruine residu van mijn handen af?
Nou...(giegel!)... Als je de instructies in dit document had opgevolgd, dan had je nooit met dit probleem te maken gehad.
Maar we maken allemaal wel eens een foutje. Ik heb drie manieren gevonden die werken:
De natuurlijke weg: snij een rijpe sinaasappel of citroen doormidden en schrob de bruine plekken met het sap.
Dit werkt redelijk, en je handen ruiken lekker, ben je meteen van die vislucht af.
De chemische weg: Reinig de handen met heet water tot je rimpeltjes krijgt. Druppel wat 3%-ige (geen 30%!!) waterstofperoxyde op de bruine plekken, en schrob met een oude tandenborstel.
Dit werkt zeer effectief..., maar is niet handvriendelijk. Kerels vinden het misschien macho...dames zullen me hate mail sturen.
De minimale/luie manier: Doe niets. Het zal slijten binnen 24 uur. Als je een donkere huid hebt, dan heb je de plekken misschien niet eens in de gaten. Als je lelieblank bent....draag handschoenen, en bekijk iedereen die ze niet draagt met een hooghartige blik alsof ze hopeloos uit de mode lopen.
OVERDOSIS HERSTEL
HELP!!! IK HEB DE KALIUM PERMANGANAAT OVERGEDOSEERD !!!
Je hebt overgedoseerd? Dan heb je echt een probleem. Wees snel. Wat je nodig hebt is het volgende:
Waterstof peroxide, 3%. 52 ml per kuub.
Natriumthiosulfaat kristallen (of elk commercieel ontchloormiddel).
Hier volgt de procedure om een KMnO4-behandeling onmiddellijk te stoppen, en om het water met spoed te ontkleuren.
Stap #1: Stop de KP.
Doseer 4- tot 8 gram natriumthiosulfaat per kuub. Dit zal de KP-behandeling onmiddellijk stopzetten door het aan te vallen en te neutraliseren. (of NPC, wat ook neutraliseerd en tegelijk ontkleurd).
Bij noodgevallen waar grote hoeveelheden KP razendsnel geneutraliseerd moet worden kan bovengenoemde dosis verhoogd worden tot 5 keer. Het is zelfs mogelijk om daar nog boven te gaan, maar dit is nooit echt getest. In het algemeen geldt dat natriumthiosulfaat niet toxisch is voor vis. Theoretisch zou een overdosis van zelfs 20 keer geen serieuze schade toebrengt.
Een snelle reactie bij een KP-overdosis is veel belangrijker dan het nauwkeurig afmeten van de dosis natriumthiosulfaat.
Wanneer je geconfronteerd wordt met de tweestrijd tussen afwegen en gewoon een hoeveelheid in de vijver dumpen, kies dan voor het laatste. Het is belangrijk dat die eerste dosis zo snel mogelijk de vijver in gaat.
Daarna kan je inschatten hoeveel je er in gekiept hebt, en aan de hand daarvan kan je eventueel aanvullend doseren.
Bedenk ook dat goede watercirculatie net zo belangrijk is als de sterkte van de dechloor dosis. Als de vijver niet voldoende circuleert :-( neig dan naar een hogere dosis, en doe alles om het water in beweging te krijgen.
Noot: Als je geen natriumthiosulfaat hebt, gebruik dan een commercieel ontchloormiddel in de aanbevolen dosis.
Injecteer de ontchloormiddel direct in de spraybar pomp zodat het snel verdeeld wordt. Als je geen spraybar hebt, giet het dan zoveel mogelijk verdeeld uit in de vijver. Als je echt in de rotzooi zit, en geen dechloor beschikbaar hebt (IDIOOT!!!), sla deze stap dan over en ga direct naar stap 2.
Overdosis regel: Als je een ongezonde hoeveelheid KP in de vijver hebt gedumpt, begrijp dan dat voor elke 5 gram KP die je doseert, je 4 gram natriumthiosulfaat nodig hebt om de KP te neutraliseren. Omdat snelheid hier de essentie is, Volgt hier een goede vuistregel : Voor elke unit KP die je toegevoegd hebt, kan je eenzelfde hoeveelheid natriumthiosulfaat toevoegen om het te neutraliseren. Bij twijfel; voeg 25% extra toe.
Stap #2: Ontkleur de resulterende bruine rotzooi zodat je onmiddellijk de schade kan opnemen.
Doseer 52 mL 3%-ige waterstofperoxyde (H2O2) per kuub. Ook deze dosis kan het beste middels de spraybar pomp over de vijver verdeeld worden. Een tweede, maar slechtere methode is het rondsprenkelen over de gehele vijver met alle pompen draaiende.
Noot : Het is belangrijk om te begrijpen dat de hierboven genoemde 52 ppm dosis slechts 1,5 ppm actieve peroxide bevat.
Zou je werkelijk 52 ppm actieve peroxide doseren, dan zou je vis en biofilter binnen 10 minuten dood zijn.
Waterstofperoxide uit de drogist is doorgaans een 3% oplossing. 30- en 37% oplossingen zijn bij apotheek en bij leveranciers van laboratoriumbenodigdheden verkrijgbaar. Heb je de 30%-ige oplossing, dan doseer je uiteraard geen 52 ppm, maar slechts 5,2 ppm.
Bij noodsituaties waarin grote hoeveelheden KP heel snel ontkleurd moeten worden, kan bovengenoemde dosis 3 keer overschreden worden. Ga NIET verder dan deze driedubbele dosis, tenzij je er op voorbereid bent om de vissen direct uit te vangen en in schoon water te plaatsen. Bij hogere doses zal de H2O2 de aanval openen op kieuwen, huid, vinnen, en ogen.
Dit gaat dan op dezelfde manier als bij een overdosis KP.
Excessief doseren van waterstofperoxyde zal de vis snel doden. Ook hier geldt dat watercirculatie belangrijker is dan de sterkte van de dosis.
Stap #3: Verplaats de vis naar vers water.
Deze stap is overbodig als je met een milde (<6 ppm) overdosis te maken hebt gehad, of als je een normale dosis gestopt hebt omdat er vissen in de stress raakten. Gezonde vis zal dan weer opknappen, en doorgaans is er geen blijvende schade.
Deze stap is echter zeer belangrijk als je zwaar overgedoseert hebt. Hier is het waarom: Je hebt de kieuwen van de vis verbrand, en de slijmhuid afgestroopt. Deze vissen moeten hoe dan ook verzorgt worden. Bij een zware overdosis heb je een vracht mangaandioxyde in het water gebracht. Deze mangaanzouten zullen zich op beschadigde kieuwen gaan verzamelen, waardoor zuurstofuitwisseling nog moeilijker voor de vis wordt. Ik werd kortgeleden bij een plaatselijke vijver geroepen waarbij de eigenaar een zware overdosis KP succesvol ongedaan kon maken. De vissen stierven een dag later alsnog.
Lijkschouwing toonde gemiddelde kieuwschade aan, onvoldoende om de doodsoorzaak te kunnen zijn...maar er kleefde een enorme hoeveelheid bruine troep aan de filamenten, waardoor de vissen stikten. Het interessante hieraan is dat 3 vissen die het meest gestrest waren toen de overdosis actief was, uit de vijver zijn geschept, en in een kinderbadje zijn gedumpt. Deze vissen leefden nog lang en gelukkig....